Crohn - nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị
1.Tổng quan
Bệnh Crohn là một bệnh viêm ruột (IBD). Nó gây viêm đường tiêu hóa của bạn, có thể dẫn đến đau bụng, tiêu chảy nghiêm trọng, mệt mỏi, giảm cân và suy dinh dưỡng. Viêm do bệnh Crohn gây ra có thể liên quan đến các khu vực khác nhau của đường tiêu hóa ở những người khác nhau.
Tình trạng viêm do bệnh Crohn gây ra thường lan sâu vào trong các mô ruột bị ảnh hưởng. Bệnh Crohn có thể vừa gây đau đớn vừa suy nhược, và đôi khi có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.
Mặc dù không có cách chữa trị căn bệnh Crohn nhưng các liệu pháp có thể làm giảm đáng kể các dấu hiệu và triệu chứng của nó và thậm chí mang lại sự thuyên giảm lâu dài. Với điều trị, nhiều người mắc bệnh Crohn có thể hoạt động tốt.
Bệnh crohn là bệnh viêm ruột
2.Triệu chứng
Ở một số người mắc bệnh Crohn, chỉ có đoạn cuối của ruột non (hồi tràng) bị ảnh hưởng. Ở những người khác, bệnh chỉ giới hạn ở ruột kết (một phần của ruột già). Các khu vực phổ biến nhất bị ảnh hưởng bởi bệnh Crohn là phần cuối cùng ruột non và ruột kết.
Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Crohn có thể từ nhẹ đến nặng. Chúng thường phát triển dần dần nhưng đôi khi sẽ xuất hiện đột ngột không có dấu hiệu nào trước. Người bệnh cũng có thể có những khoảng thời gian mà không có dấu hiệu hoặc triệu chứng làm cho người bệnh nghĩ bệnh đã thuyên giảm.
Khi đang phát bệnh, các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:
• Tiêu chảy
• Sốt
• Mệt mỏi
• Đau bụng và chuột rút
• Có máu trong phân
• Chán ăn và giảm cân
• Đau vùng xung quanh hậu môn
Những dấu hiệu và triệu chứng khác mà người bị bệnh Crohn nghiêm trọng có thể gặp phải như:
• Viêm da, mắt và khớp
• Viêm gan hoặc viêm ống mật
• Chậm phát triển hoặc chậm các đặc tính sinh lý ở tuổi dậy thì.
• Khi nào bạn cần đến gặp bác sĩ để thăm khám
Bạn cần đến gặp bác sĩ ngay khi có những thay đổi trong thói quen đại tiện hoặc nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào của bệnh Crohn, chẳng hạn như:
• Đau bụng
• Trong phân lẫn máu
• Bị tiêu chảy mà uống thuốc không đỡ.
• Sốt không rõ nguyên nhân kéo dài hơn một hoặc hai ngày.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân
3. Nguyên nhân gây bệnh
Hiện nay vẫn chưa xác định rõ được nguyên nhân chính xác của bệnh Crohn. Trước đây, người ta nghi ngờ do chế độ ăn kiêng và căng thẳng tuy nhiên các bác sĩ đã cho biết nó chỉ là yếu tố làm bệnh nặng thêm chứ không phải nguyên nhân gây bệnh. Một số yếu tố, chẳng hạn như di truyền và hệ thống miễn dịch bị trục trặc có thể góp phần làm phát triển bệnh.
- Hệ thống miễn dịch: Có khả năng virus hoặc vi khuẩn có thể kích hoạt bệnh Crohn. Khi hệ thống miễn dịch của bạn chống lại vi sinh vật xâm nhập, một phản ứng miễn dịch tấn công các tế bào trong đường tiêu hóa.
- Di truyền: Bệnh Crohn xuất hiện phổ biến hơn khi trong gia đình có người mắc bệnh, vì vậy gen có thể đóng vai trò trong việc làm cho mọi người dễ mắc bệnh hơn. Tuy nhiên hầu hết những người mắc bệnh Crohn không có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Ảnh minh họa: Nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điệu trị bệnh Crohn
Nguy cơ mắc bệnh Crohn bao gồm:
- Tuổi tác: Bệnh Crohn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng bạn có khả năng mắc bệnh khi còn trẻ. Hầu hết những người được chấn đoán phát bệnh Crohn trước tuổi 30.
- Chủng tộc: Mặc dù bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến mọi nhóm chủng tộc nhưng người da trắng có nguy cơ cao nhất, bao gồm cả người gốc Do Thái. Tỉ lệ mắc bệnh Crohn đang gia tăng ở những người da đen sống ở Bắc Mỹ và Vương quốc Anh.
- Tiểu sử gia đình: Bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu bạn có người thân, chẳng hạn như cha mẹ, anh chị em hoặc con cái mắc bệnh. Có đến ⅕ người mắc bệnh Crohn có thành viên trong gia đình mắc bệnh.
- Hút thuốc lá: Hút thuốc lá là yếu tố rủi ro có thể kiểm soát quan trọng nhất để phát triển bệnh Crohn. Hút thuốc cũng dẫn đến bệnh nặng hoen và nguy cơ phẫu thuật cao hơn. Nếu bạn hút thuốc thì phải dừng lại.
- Thuốc chống viêm không steroid: là loại thuốc có công dụng giảm đau, chống viêm, có hoặc không có hạ sốt, không có steroid trong cấu trúc (khác với nhóm kháng viêm corticosteroid có tác dụng phụ giữ muối,nước). Một số thuốc kháng viêm không steroid thường gặp là aspirin, naproxen, diclofenac, ibuprofen..
- Nơi sinh sống: Nếu bạn sinh sống ở khu vực thành phố hoặc khu công nghiệp có nhiều khả năng sẽ mắc bệnh Crohn. Điều này cho thấy các yếu tố môi trường, bao gồm cả chế độ ăn nhiều chất béo hoặc thức ăn nhanh đóng vai trò trong việc tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn.
4. Chẩn đoán
Bác sĩ có thể sẽ chẩn đoán bệnh Crohn chỉ sau khi loại trừ các nguyên nhân có thể khác cho các dấu hiệu và triệu chứng của bạn. Một số xét nghiệm giúp hỗ trợ chẩn đoán bệnh Crohn như:
- Xét nghiệm thiếu máu hoặc nhiễm trùng. Bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm máu để kiểm tra thiếu máu - tình trạng không có đủ tế bào hồng cầu để mang đủ oxy đến các mô của bạn - hoặc để kiểm tra các dấu hiệu nhiễm trùng. Hướng dẫn chuyên gia hiện không khuyến nghị xét nghiệm kháng thể hoặc di truyền cho bệnh Crohn.
- Xét nghiệm máu ẩn trong phân: là xét nghiệm có thể phát hiện một lượng nhỏ máu lẫn trong phân, không nhìn thấy bằng mắt thường.
- Nội soi đại tràng: Thủ thuật này cho phép bác sĩ của bạn xem toàn bộ đại tràng của bạn và phần cuối của hồi tràng (hồi tràng cuối) bằng một ống mỏng, linh hoạt, được chiếu sáng với một camera gắn kèm. Trong thủ tục, bác sĩ cũng có thể lấy các mẫu mô nhỏ (sinh thiết) để phân tích trong phòng thí nghiệm, có thể giúp xác nhận chẩn đoán. Các cụm tế bào viêm được gọi là u hạt, nếu có, giúp xác nhận chẩn đoán của Crohn.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT). Bạn có thể chụp CT - một kỹ thuật X-quang đặc biệt cung cấp nhiều chi tiết hơn so với chụp X-quang tiêu chuẩn. Xét nghiệm này xem xét toàn bộ ruột cũng như các mô bên ngoài ruột. CT enterography là một CT scan đặc biệt cung cấp hình ảnh tốt hơn của ruột non. Xét nghiệm này đã thay thế tia X barium ở nhiều trung tâm y tế.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI). Máy quét MRI sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chi tiết của các cơ quan và mô. MRI đặc biệt hữu ích để đánh giá lỗ rò quanh vùng hậu môn (MRI vùng chậu) hoặc ruột non (chụp cắt lớp MR).
- Nội soi viên nang. Đối với thử nghiệm này, bạn nuốt một viên nang có máy ảnh trong đó. Máy ảnh chụp ảnh ruột non của bạn, được truyền đến một máy ghi âm bạn đeo trên thắt lưng. Các hình ảnh sau đó được tải xuống máy tính, hiển thị trên màn hình và kiểm tra các dấu hiệu của bệnh Crohn. Máy ảnh thoát ra khỏi cơ thể bạn không đau trong phân của bạn. Bạn vẫn có thể cần nội soi với sinh thiết để xác nhận chẩn đoán bệnh Crohn.
Nội soi đại tràng giúp chẩn đoán bệnh crohn
5. Điều trị
Hiện tại không có cách chữa trị cho bệnh Crohn và không có cách điều trị nào phù hợp với tất cả mọi người. Mục tiêu của điều trị y tế là giảm viêm, hạn chế các biến chứng. Trong những trường hợp bệnh nhân được điều trị tốt, không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn thuyên giảm lâu dài.
5.1. Điều trị bằng thuốc
- Thuốc chống viêm: Thuốc chông viêm thường là bước đầu trong chẩn đoán
- Thuốc ức chế hệ thống miễn dịch: Những loại thuốc này cũng làm giảm viêm, nhưng chúng nhắm vào hệ thống miễn dịch của bạn, tạo ra các chất gây viêm. Đối với một số người, sự kết hợp của các loại thuốc này hoạt động tốt hơn một loại thuốc đơn thuần.
- Kháng sinh: Thuốc kháng sinh có thể làm giảm lượng thoát nước và đôi khi chữa lành lỗ rò và áp xe ở những người mắc bệnh Crohn. Một số nhà nghiên cứu cũng nghĩ rằng thuốc kháng sinh giúp giảm vi khuẩn đường ruột có hại có thể đóng vai trò kích hoạt hệ thống miễn dịch đường ruột, dẫn đến viêm. Thuốc kháng sinh thường được kê đơn bao gồm ciprofloxacin (Cipro) và metronidazole (Flagyl).
- Thuốc khác: Ngoài việc kiểm soát tình trạng viêm, một số loại thuốc có thể giúp làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng của bạn, nhưng luôn nói chuyện với bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc không kê đơn nào. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh Crohn, bác sĩ có thể đề nghị một hoặc nhiều điều sau đây:
• Thuốc chống tiêu chảy.
• Thuốc giảm đau
• Chất sắt. Nếu bạn bị chảy máu đường ruột mãn tính, bạn có thể bị thiếu máu do thiếu sắt và cần phải bổ sung sắt.
• Vitamin B-12 mũi tiêm. Bệnh Crohn có thể gây thiếu vitamin B-12. Vitamin B-12 giúp ngăn ngừa thiếu máu, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bình thường, và rất cần thiết cho chức năng thần kinh thích hợp.
• Bổ sung canxi và vitamin D. Bệnh Crohn và steroid được sử dụng để điều trị nó có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương, do đó bạn có thể cần phải bổ sung canxi có bổ sung vitamin D.
Ảnh minh họa: Mua thuốc chữa bệnh Crohn ngay tại Phòng khám đa khoa Hoàng Long
5.2 Liệu pháp dinh dưỡng
Để cải thiện sức khỏe của bạn và cho phép ruột nghỉ ngơi một thời gian nhằm giảm các triệu chứng viêm, bác sĩ có thể đề nghị một chế độ ăn uống đặc biệt được cung cấp qua ống truyền dinh dưỡng (dinh dưỡng qua đường ruột) hoặc các chất dinh dưỡng được tiêm vào tĩnh mạch (dinh dưỡng ngoài đường tiêu hóa).
Liệu pháp dinh dưỡng ngắn hạn này, kết hợp với các loại thuốc, chẳng hạn như thuốc ức chế hệ thống miễn dịch góp phần giúp người bệnh khỏe mạnh hơn trước khi phẫu thuật hoặc khi các loại thuốc khác không kiểm soát được các triệu chứng.
Bác sĩ cũng có thể đề nghị một chế độ ăn ít chất xơ hoặc ít chất xơ để giảm nguy cơ tắc nghẽn đường ruột nếu bạn bị hẹp ruột (hẹp). Một chế độ ăn ít chất thải được thiết kế để giảm kích thước và số lượng phân của bạn.
5.3 Phẫu thuật
Nếu chế độ ăn uống và thay đổi lối sống, điều trị bằng thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác không làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng của bạn, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật. Gần một nửa số người mắc bệnh Crohn sẽ cần ít nhất một lần phẫu thuật. Tuy nhiên, phẫu thuật không chữa khỏi bệnh Crohn.
Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ một phần hư hỏng của đường tiêu hóa của bạn và sau đó kết nối lại các phần khỏe mạnh. Phẫu thuật cũng có thể được sử dụng để đóng lỗ rò và dẫn lưu áp xe.
Những lợi ích của phẫu thuật đối với bệnh Crohn thường là tạm thời. Bệnh thường tái phát, thường xuyên gần các mô được kết nối lại. Phương pháp tốt nhất là theo dõi phẫu thuật bằng thuốc để giảm thiểu nguy cơ tái phát.
Khi bạn có triệu chứng của bệnh viêm ruột, hãy đi khám ngay tại cơ sở y tế uy tín.
Phòng khám Đa khoa Hoàng Long là một trong những cơ sở y tế ngoài công lập được biết đến là địa chỉ chuyên sâu điều trị các bệnh lý tiêu hóa. Tại đây, chúng tôi:
• Quy tụ đội ngũ y bác sĩ là các chuyên gia đầu ngành về nội soi tiêu hóa tại Việt Nam. Đứng đầu là GS.TS Đào Văn Long, nguyên Trưởng khoa Tiêu hóa Bệnh viện Bạch Mai, nguyên Giám đốc Bệnh viện Đại học Y, Phó chủ tịch Hội Tiêu hóa Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng quản lý Viện Nghiên cứu và Đào tạo tiêu hóa, gan mật…
• Với hơn 30 dàn máy nội soi hiện đại nhất và gần 180 dây soi ống mềm các loại, PKĐK Hoàng Long tự tin đáp ứng được nhu cầu thăm khám và điều trị
Thông tin liên hệ tới Phòng khám Đa Khoa Hoàng Long
- Địa chỉ:
CS1: Tầng 10 Tòa tháp VCCI, số 9 Đào Duy Anh, Đống Đa, Hà Nội - SĐT: 024 628 11 331
CS2: Tầng 18 Toà nhà CONINCO, số 4 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội - SĐT: 024 320 22 331
- Hotline: 19008904
- Zalo: 0986954448
- Fanpage: www.facebook.com/phongkhamdakhoahoanglong